“ULUSOY” Malların Denizyoluyla Taşınması Şartları (KONŞİMENTO)

Madde 1
Aksi  belirtilmedikçe, bu konşimentoda (konşimentolara ilişkin bazı kuralların birleştirilmesi için 25 Ağustos 1924 tarihinde Brüksel’de imzalanan Uluslararası Anlaşma, bu anlaşmaya ek 23 Şubat 1968 tarihli Brüksel’de imzalanan protokol ile 21 Aralık 1979 tarihli yine Brüksel’de imzalanan SDR ile ilgili protokol)  Hague Kuralları, şayet tatbik edilecekse Hague Visby Kurallarının kısıtlamaları, fakat zorunlu olarak tatbik edilecekse La Haye Kuralları ve/veya La Haye  Visby Kurallarının  şartlarını kapsayan Türk Hukuku şartları Taşıma için uygulanacaktır.

Madde 2
İşbu konşimentodan doğan tüm anlaşmazlıklar yalnızca Türkiye’de İstanbul Mahkeme ve İcra Dairelerinde çözümlenecek ve sonuçlandırılacaktır. İş bu Türk Mahkemelerinin kararı taşıyan, yükleten, gönderilen veya yük sahibi için kesin ve bağlayıcı olacaktır.

Madde 3
Taşıyan, yükün, gemi bordası hizasını geçmek suretiyle yüklenmesinden önce ve aynı tarzda boşaltılmasını takiben her ne suretle olursa olsun oluşacak ziya, hasar veya alıkonulmasından sorumlu değildir.

Taşıyan acentelerinin veya müstahdemlerinin koruma ve gözetimi altındaki yükün,yüklemeden önce veya boşaltmadan sonra gemiye veya gemiden sevk olunduğu; gemiye yüklenmek üzere bekletildiği; rıhtımda, karada, depoda, antrepoda veya taşıyanın tasarrufu altında olsun veya olmasın mavna yahut şatta bulunduğu devre zarfında karşılaşacağı tüm riskler yükletene ve/veya gönderilene ve/veya yükün sahibine aittir.

Aynı hükümler, yolculuğun herhangi bir devrinde aktarılmasına veya geçici boşaltılmasına girişilecek yükler hakkında da uygulanır.

Madde 4
a) Yükün yüklenmek üzere teslim alınmasıyla taşıyan peşin veya ödenmemiş navlunun tümüne kesin olarak hak kazanır. Gemi veya yük ziya uğrasın veya uğramasın peşin ödenen navlun iade edilemeyeceği gibi, ödenmemiş navlunun, tamamının ödenmesi zorunludur. Yolculuk tamamlanmış olsun veya olmasın yahut herhangi bir hükümet, makam veya bunlar adına hareket ettiğini iddia eden bir kimse tarafından eşyanın ithal veya ihracı men edilmiş bulunsun, bütün bu hallerde yükleyici ve gönderilen navlunun tamamından taşıyana karşı müteselsilen sorumludurlar.

b) Yük gemiye yüklendikten sonra ancak taşıyanın izni üzerine ve navlun ile taşıyanın bu yüzden uğrayacağı diğer bütün zararlarının
ödenmesi karşılığında geri verilebilir.

c) Bozulan veya hasara uğrayan yük için tam navlun ödenir.

d) Taşıyan ve gemi, ambalajların yetersizliğinden sorumlu değildir. Yükün, ambalajların yetersizliği yahut yetersizliğin baş göstermesi
ve sonucundan taşıyanın sorumlu bulunmadığı haller yüzünden dağılan yüklerin toplanması, tasnifi, ambalajlarına yerleştirilmesi,
ambalajlarının onarımı veya iyileştirilmesi ve yeniden istifi amacıyla yapılacak tüm masraflar yükleten, gönderilen veya yükün sahibine aittir
ve bunlar tarafından ödenir.

e) Gönderilen tarafından ödenecek navlun ve masraflar, ödemenin yapıldığı ülkenin parası ile yapılacaktır. Bu ödeme, peşin ödemede konşimentonun, havale ödemede, ordinonun verildiği tarihte yürürlükte olan döviz satış kuru üzerinden yapılacaktır.

Madde 5
Yükleten veya gönderilenin gümrük düzenlemelerine uymaması, yükün ithalinin veya ihracının yasaklanması yahut reddedilmesi, veya zorunlu belge ve lisansların sağlanmasında kusur nedeni ile veya yükün markalarının içeriğinin veya ölçüsünün yanlış ve eksik belirtilmesinden ötürü, ve benzeri her türlü nedenlerle taşıyanın, geminin veya yükünün karşılaşacağı zararlardan ve para cezalarından yükleten veya gönderilen sorumludur.

Madde 6
a) Her yük parçası üzerine 5 santimetreden küçük olmayan harflerle markası, numarası, boşaltma ve yanaşma limanı yazılacaktır. Aksi halde gemi bunların karışmasından sorumlu olmayacağı gibi yanlış çıkarıldıkları yerden varış yerlerine gönderilme masrafları da yükletenlere veya gönderilenlere ait olacaktır.

b) Yükün içeriği, ağırlığı, olgusu veya değerine ait verilen bilgilerin sağlıklı olmaması halinde taşıyan yükün gerçek durumu için ödenmesi gereken navlunun iki misline hak kazanır. Yükün gerçek içeriği, ağırlığı ambalajları olgusu ve değerini saptamak için taşıyan işlemde bulunduğunda yükleten orijinal faturaları ibraz ile yükümlüdür.

Madde 7
Yüklemeden önce taşıyanın açık izni olmaksızın veya niteliği tamamen açıklanmaksızın gemiye yüklenen parlar, patlar, tehlikeli veya zehirli yüklerin gemi veya yüküne oluşturacağı her türlü zarar ve ziyandan; ister acil ister temsilci sıfatıyla hareket etsinler, yükleyiciler sorumludurlar, bu türlü yük tazminat ödenmesine gerek kalmaksızın her zaman denize atılacağı gibi yok edilebilir de.

Madde 8
İhtiyari istif ve güverte yükü
a) Mallar Taşıyıcı veya hizmetçisi veya acentesi tarafından konteynır ve/veya bir başka nevi nakliye aracına(ekipmanına) istif edilebilir.

b) Konteynır içindeki paketlenmiş veya paketlenmemiş Mallar, Tüccara bir ihbarda bulunmadan ve bu konşimento üzerinde belirgin bir notasyon koymadan güverte üstünde veya altında taşınabilir ve güverte üstünde veya güverte altında taşınsın tüm yükler Genel Avarya’ya dahil olacak ve Madde 1’de belirtilen Hague Kurallarının muvacehesinde mal tanımı içinde kabul edilecek, ve uygulanabilir tüm durumlarda o kurallara göre taşınacaktır.

c) Yine de 2 numaralı alt madde kapsamına girip güvertede taşınan tüm yükler için Taşıyıcı ne şartlarda ve nasıl oluşursa oluşsun kayıp, hasar veya gecikmelerle ilgili sorumlu olmayacaktır.

Madde 9
3000 kiloyu aşan parçaların liman veya gemi vinci ile gemiye alınmasında riziko yükleyicilerine aittir. Bu tür yüklerin güverte veya ambara koyma, askıda kaydırma, istif bağlama masrafı ve rizikosu yükleyiciye aittir. Yükün aynı suretle gemiden çıkarılması masraf ve rizikosu gönderilene aittir. Ancak Kontinant limanları için bu ağırlık 5000 kg.dır.

Madde 10
Taşıyanın yükleme başlamadan önce gemiyi yola ve yükü kabule elverişli kılmak, gereği gibi teçhiz etmek, adamlarının kumanya ve yakıtı sağlama konularında gerekli özeni göstermiş olması koşuluyla ne gemi ne de taşıyan, frigorifik ambar ve bölmelerde taşınan yükün, yüklemeden önce veya sonra, gemi teknesinin veya frigorifik ambar, bölme, makine ve aygıtlarının veya bunların aksamının yahut da soğutmayı sağlama dolayısıyla kullanılan malzemenin ayıplarından veya yetersizliğinden veya kılavuzun, kaptanın, zabıtanın, makine zabıtanın, mürettebatın, frigorifik bölmelerle görevlilerin ve taşıyanın istihdam ettiği kişilerin ihmal ve kusur veya mahkeme ve kararlarındaki hatalardan veya yola veya yüke elverişsizlikten dolayı doğan zarar, ziyan veya hasarından sorumlu değildir. Su hususu da açıkça kararlaştırılmıştır ki; söz konusu frigorifik aygıtların işletilmesindeki herhangi bir ihmal, kusur veya hata iş bu konşimento hükümleri dairesinde teknik’i dairede bir hata veya kusur niteliğinde olup frigorifik bölme veya ambarlarda taşınan yükün korunması, taşınması ve istifinde bir kusur veya usulsüzlük olarak anlaşılmayacak ve kabul olunmayacaktır.

Madde 11
İş bu sözleşme uyarınca taşıyana ödenmesi gereken tüm tutarlar ve bunların tahsil masraflarından dolayı taşıyan yük üzerinde hapisle rehin hakkını elinde bulundurur, alacaklarını tahsili amacıyla açık arttırma yolu ile yükü sattırmaya yetkilidir.

Eğer yükün satışında satış geliri alacakları ve yapılan masrafları karşılamazsa taşıyan, aradaki farkı, yükleten, gönderilen veya yük sahiplerinden talep ve tahsile yetkilidir.

Madde 12
Geminin iş bu konşimento ile belirtilsin veya belirtilmesin alışılmış belirli veya ilan edilen coğrafi rota veya sıra üzerinde ya¬hut dışındaki limanlara uğraması ve hatta geminin boşaltma limanı yönünde seyretmemesi alışılmış ve coğrafi rotadan ayrılması halleri iş bu sözleşme ile üstlenilen yolculuğun gereklerindendir. Gemi var olan önceki ve sonraki yolculuk programı ile ilgili olarak, herhangi bir limana birden çok uğrayabileceği gibi yolculuk programı kapsamındaki bir limana da uğramayabilir. Geminin boşaltma limanına yönelmeden veya yöneldikten sonra, yüklü veya yüksüz olarak pusulaların yolda düzeltmesi, havuza, kızağa, onarım tersanelerine alınması,yakıt kumanya ve malzeme alması, limanda kalması, demir yerinin değiştirilmesi; kılavuzsuz seyretmesi başka gemileri geçmesi veya kendini geciktirmesi, can veya mal kurtarılmasına başlaması veya girişmesi, silah, mühimmat harp malzemesi ve askeri malzeme ve her tür yük taşınması ve silahlı yahut silahsız seyretmesi aynı şekilde tamamen iş bu sözleşme konusu yolculuğun gereklerindendir.

Madde 13
Önceden kararlaştırılmış olmasa dahi, taşıyan yükün tamamı veya bir kısmını,boşaltma limanına doğru sefer yapsın veya yapmasın kendisine ve başkalarına ait diğer gemi veya gemilerle taşımaya; karadan veya denizden göndermeye varış yerinden başka bir limana kadar taşıyıp yada rizikosu yükleyiciye ve masrafların kendisine ait olmak üzere denizden veya karadan aktarmaları yapmaya, karaya çıkarmaya, depolamaya, yeniden gemiye yükleyip göndermeye ve mavnalarda gemiden karaya, karadan gemiye sevk ettirmeye yetkilidir.Taşıyanın, geminin boşaltma limanından başka son varış yerine kadar yükün taşınmasını üstlendiği hallerde taşıyan nakliye komisyoncusu yerine geçer.

Taşıyanın sorumluluğu, işletilmesi kendi idaresi altında bulunan bir gemi ile gerçekleştirilen taşıma devresi ile sınırlıdır. Bütün taşımanın navlunu taşıyan tarafından tahsil edilmiş olsa dahi, başkalarının sorumluluğu altında yapılan taşıma devreleri içinde yükün ziya veya hasarından dolayı hiçbir bakımdan taşıyan sorumlu değildir.

Yük mümkün olduğu kadar çabuk sevk olunur. Fakat taşıyan herhangi bir gecikmeden sorumlu değildir.

Madde 14
a) Kaptan veya taşıyan, geminin yüklenmesi, hareketi, rotası, uğrama limanları beklemeleri, varış yerine gelmesi, boşaltması yükün teslimi ve diğer konularda herhangi bir hükümet veya böyle bir hükümet adına hareket eden veya ettiğini belirten kişi yahut kurul tarafından veya gemi tekne sigortası koşullarına göre yetkili bulunan bir kurul veya kişi tarafından verilen emir, talimat veya tavsiyelere uyup uymamakta serbesttir.

b) Eğer savaş savaşa benzer haller veya çarpışmaların var oluşu, yahut ta kuvvetle beklenir durumda olması nedeniyle kaptan veya taşıyan yolculuğun güvensiz, elverişsiz hale geldiği kanısına varılırsa yük, yükleme limanında veya kaptan yahut taşıyanın elverişli ve güvenilir kabul ettikleri başka herhangi bir limanda boşaltılabilir.

c) Bulaşıcı hastalık tehlikesi, bulaşıcı hastalıklar, karantina, buzlanma, elverişsiz hava ve deniz şartları, grev, lokavt çalışma kesintileri, kısıntılar ithal yasağı yükleme boşaltmada güçlükler yahut da tıkanıklık yüzünden alıkoymaksızın, haciz olunmaksızın, gecikmeksizin, zarara uğramaksızın veya yükün tamamen yahut kısmen bir kayıpla karşılaşmaksızın yükleme limanından ayrılmasının boşaltma limanına girmesinin yahut ulaşmasının ve buradan alışılan tarzda boşaltmaya giriştikten sonra ayrılarak yolculuğuna devam etmesinin mümkün olmayacağı konusunda bir kuşku veya tereddüde düştükleri takdirde yükler yükleme limanında veya güvenilir veya elverişli kabul ettikleri diğer herhangi bir limanda boşaltılabilir.

d) Yukarıdaki paragraflarda söz konusu edilen durumlarda taşıyan veya kaptan herhangi bir anda hatta yükün tesliminden ve yüklenmesinden ve konşimentoların düzenlenmesinden önce, sözleşmeyi erteleme, geciktirmeyi veya feshetmeye yetkilidirler.

İşbu madde kararlarının sınırları içerisinde herhangi bir yükün boşaltılması veya yukarıda belirtilen öneri, talimat yahut emirlere uyulması sebebi ile yolculuğun sona erdirilmesi halleri işbu sözleşmenin tamamen yerine getirilmesi seklinde anlaşılacaktır,

e) Taşıyanın veya kaptanın yukarda belirtildiği gibi hareket etmeleri veya daha önce belirtilen geminin boşaltma limanına uğrayamaması yahut uğramışsa yükünü boşaltamaması ve yükünü elverişli ve güvenli bir limana taşıması veya bir sonraki seferinde boşaltmak üzere gemide alıkoymaları nedeni ile yaptıkları veya yüke düşen tüm masraflardan yüklenen, gönderilen konşimento hamili, alıcı veya yükün sahibi müteselsilen sorumludurlar.

f) İşbu maddede belirtilen hallerde gönderilen mümkün olduğu takdirde haberdar edilecektir.

Madde 15
Sayılan opsiyonlu boşaltan limanlarından ilkine geminin varışına en az 48 saat önce boşaltma limanı taşıyanın bu ilk limandaki acentesine bildirilecektir. Bu bildirimin yokluğu halinde taşıyan dilediği opsiyonlu limanda yükü boşaltmaya yetkilidir. Bu durumda işbu sözleşme tamamen gerçekleştirilmiş sayılır.

Opsiyon işbu konşimentoda belirtilen yüklerin tamamını kapsar, kısmen kullanılamaz.

Madde 16
İşbu konşimentoda, varış, yerinde geminin varışının bildirimini isteyenlerin adlarını belirten herhangi bir kayıt sadece gemi¬nin acentelerine verilen bir bilgi niteliğinde olup, acente tarafından bir bildirimin yapılmaması taşıyana herhangi bir sorumluluk yükleyemeyeceği gibi gönderilen veya aliciyi da sözleşmeden doğan sorumluluktan kurtarma anlamında değildir.

Madde 17
Aksine yerel liman teamülü olsa dahi, rıhtımda veya açıkta gündüz veya gecenin herhangi bir saatinde, pazar ve diğer resmi tatil günlerinde gemi boşaltmaya hazır olur olmaz alıcılar veya temsilcileri gemi bordası hizasından yükü teslim almak üzere hazır bulunmak zorundadırlar.

Gemi herhangi bir ön bildirime gerek kalmaksızın boşaltmaya başlayabilir. Eğer yük alıcı tarafından zamanında teslim alınmaz veya gecikmeksizin gemi bordasından çekilmezse taşıyan masraf ve rizikosu, alıcısına ait olmak üzere yükü boşaltmaya, karaya çıkartmaya veya göndermeye, maunaya veya depoya yahut antrepoya koydurmaya yetkili olup bu suretle taşıma sözleşmesi tümüyle yerine getirilmiş sayılır.

Madde 18
Yükün boşaltma limanında işbu taşıma sözleşmesi hükümlerinin sınırları içinde teslim almaya yetkili olan kişi-ye verilmesinden önce veya en geç bu kişi tarafından kaldırıldığı anda ve öngörülebilir nitelikte değilse böyle bir kişiye tesliminden itibaren 72 saat içinde zarar, hasar veya ziyan genel niteliği yazılı olarak taşıyan ve/veya acentesine bildirilecektir. Böyle bir bildirimin yokluğu yükün konşimento hükümlerinin sınırları içinde kusursuz teslim alındığının kanıtıdır.

Taşıyan ve gemi, yüklerin tesliminden veya yükün teslim edilmesi gereken tarihten itibaren bir sene içinde zarar, ziyan veya noksanlık sebebi ile dava açılmadığı takdirde her türlü sorumluluktan kurtulurlar.

Madde 19
a) Ne taşıyıcı ne de gemi; yükleme öncesi gönderici tarafından mallar için açıkça daha yüksek bir tutar deklere edilip, konşimentoya işlenip, navlun da yükün değeri baz alınarak hesaplanmadığı (ad valorem bazda) taktirde hangisi daha yüksekse beher kiloda 2 SDR veya beher pakette 667 SDR veya karşılık gelen başka bir para birimi üstünde bir değere sahip sıradan navlun dışı paketlemeli yükler ile bağlantılı herhangi bir kayıp ve/veya hasar için hiçbir şartta sorumlu olmayacaktır.

b) Yükleme öncesi hasarlardan ve bunların taşıma esnasında artmasından ve boşaltma sonrası hasarlardan armatör sorumlu olmayacaktır.

c) İstif ve vantilasyon kusuru dışında oluşacak hasarlardan ve çürüme bozulmalardan taşıyan sorumlu olmayacaktır.

d) Yükün torbalar halinde bulunduğu taşımalarda taşıyan torbaların sayısından sorumlu olmayacaktır.

Madde 20
a) New Jason Maddesi
Yasa, anlaşma ve diğer şartlar altında taşıyıcının ihmali dahil herhangi bir sebeple seferin başlangıcından önce veya sonra meydana gelen kaza, tehlike, hasar veya afetten dolayı; mallar, gönderici, alıcı ve yükün sahipleri taşıyıcıya ortaya çıkan kurtarma ve yüklerle ilgili diğer masraflar için katkıda bulunacaklardır.

Kurtarma ile ilgili masraflar kurtarıcı gemi veya gemiler taşıyıcının kendisine ait veya kendisi tarafından işletilen bir gemi olsa da, yabancı bir şahsa ait bir gemiymiş gibi tam olarak ödenecektir. Bu depozito malların tahmini katılım payı üzerinden taşıyanın veya acentesinin yeterli göreceği miktarda ve talebi halinde her türlü kurtarma ücreti ve özel masrafların katılım payı olarak; mal, gönderici, alıcı veya mal sahibi tarafından yükün tesliminden önce taşıyıcıya ödenecektir.

b) Both to Blame Çarpışma Maddesi
Şayet gemi bir başka gemi ile, diğer geminin kusuru ve Taşıyıcının seyirdeki veya işletimindeki Kaptan, Denizci, Pilot veya Hizmetlilerinin hareketi, ihmali veya hatası sonucu bir çarpışma yaşarsa, burada taşınan yüklerin sahipleri Taşıyıcı gemi veya Taşıyıcı aleyhine hak talebinin bir parçası olarak Taşıyıcıyı; diğer veya taşıyıcı olmayan gemi veya sahiplerine, yük sahibine verdiği kayıp veya hasar veya herhangi bir hak talebi ile ilişkili bu şekilde kayıp veya sorumluluğun diğer veya taşıyıcı olmayan gemi veya sahipleri tarafından ödenmiş olsun veya ödenebilir olsun telafi edilmesi veya ödenmesi ile ilgili sorumlu tutulmayacaktır.

Madde 21
Genel Avarya
Genel Avarya York-Antwerp 1994 Kurallarına göre İstanbul’da ayarlanacak, belirtilecek ve çözülecektir. Genel Avarya’ya konu Yük Katkı payı, bu avarya Kaptan, Pilot veya mürettebatın bir kusur, ihmali veya hatasından kaynaklansa dahi Taşıyıcıya ödenecektir.

Madde 22
ABD Ticareti
a) Şayet, işbu konşimento ile taşınan mallara ait kontrat 1936 tarihli Amerika Birleşik Devletleri Deniz Yolları ile Malların Taşınması Kanunu U.S.COGSA) kapsamında ise, belirtilen kanundaki hükümler yükleme öncesi ve tahliye sonrası da dahil yüklerin Taşıyıcı gözetiminde bulunduğu tüm zaman aralığını kapsar.

b) Şayet U.S.COGSA hükmü uygulanırsa ve malların doğası ve bedeli Gönderici tarafından Taşıyıcıya teslimden önce deklere edilmedikçe ve konşimentoya dahil edilmedikçe, Taşıyıcı mallara gelen herhangi bir hasar veya kayıp durumunda paket başına 500 Amerikan Doları veya mutat birim navlunu geçer şekilde hiçbir şartta sorumlu değildir ve tutulmayacaktır.

Madde 23
Yükleme ve boşaltma giderlerinin yükleyiciye, gönderilene veya alıcıya ait olma durumu yükleme ve boşaltma limanlarında geçerli olan teamüle göre kararlaştırılır.

Madde 24
Geminin seyrüseferi ile veya idaresi ile veya yükleme veya boşaltması ile ilgili olarak, veya başka yolla kaptan güverte zabiti makinistler, kılavuz,tayfa,stevedor,gemi sahiplerinin acenteleri veya diğer hizmetlilerin kusuru veya ihmallerinden doğan zarar, ziyan ve kayıp için gemi sahipleri sorumlu olmayacaktır.